Te aromatawai

Kia ora Nukuroa, nāianei, i tēnei rangi

kei te aromatawai ahau i tō reo ā-waha.

Mō te toru tau i nāianei, kua whakamahi mātou

te...he momo aromatawai mō te reo Māori,

ko te ingoa ko te Kaiaka Reo.

He raupapa pikitia,

ko tā te ākonga mahi

he āta whai i ngā pikitia me te whakatakoto

whakaaro e pā ana ki ngā pikitia.

Kei a rātou te tikanga

he aha te horopaki o ngā pikitia.

Ko te mahi ināianei - he momo aromatawai reo ā-waha tēnei.

E iwa ngā pikitia kei mua i a koe.

Ko tāhau he āta whakatakoto whakaaro,

raupapa whakaaro rānei e pā ana ki ngā pikitia.

Ka tīmata mai ki te pikitia tuatahi nei, ka whakawhiti,

tae noa atu ki te pikitia tuaiwa.

I a koe e kōrero ana e hiahia ana au

ki te hopu i tō reo i runga i taku mihini hopu reo.

Kei te pai tērā? E whakaae ana? Ka pai.

Nā reira, ka pēhingia te pātene nei,

ka mutu, ka tīmata mai koe ki te … homai kōrero.

Tirohia, me whai wā koe ki te tiro ki ngā pikitia

i te tuatahi, kia āta whakaaro ake koe

he aha pea he kōrero māu. Nē kua pai, nā, ka pai – kei a koe.

Nā reira, i hīkoi māua ko tōku hoa

ki tētahi rori, ka kite māua …

Kia ora. Ka pai. Tino pai ērā whakaaro.

Ka whai i tēnei aromatawai, ka mutu ka āta whakarongo

ki ia o ngā ākonga me te whakarite,

me te whakatau kei hea rātou i roto i te aromatawai.

Mehemea he tahi – tae noa atu ki te rima. He tahi

he ruarua noa iho te reo, tae atu ki te

taumata rima, he tino mātau, matatau,

ērā āhuatanga katoa.

Tokotoru mātou i aromatawai i te reo ā-waha,

o te kura whānui. Tokorua mātou mō te kura tuatahi,

ā, ko tētahi atu mō te wharekura.

Engari, ka mutu ngā aromatawai, i noho tahi

mātou ki te āta matapaki me te whakatakoto

whakaaro e pā ana ki ngā hua

i puta i roto i tērā aromatawai.

Ehara i te mea he nui ngā rauemi engari

kua tino aro atu mātou ki Te Reo Matatini,

ki ngā taumata i roto i Te Reo Mātatini.

Nā te mea i roto i Te Reo Matatini, ko ngā āhuatanga,

ko ngā … tino aro atu ki ngā wāhanga o te Tau 6

me te wāhanga o te Tau 8. Kei roto i taua pukapuka

Kua tiro atu mātou ki ētahi o ngā pukapuka

nā Te Wānanga o Raukawa i whakaputa.

Mai i Te Kākano, koirā hoki tētahi o ngā pukapuka.

Nā te mea kei reira ngā kīwaha – ērā kōrero.

Mō te taha tuhituhi, kātahi anō, ka

whakangungua ngā kaiako (i tērā wiki tonu)

i whakangungu ngā kaiako mō tērā rauemi He Manu Tuhituhi.

He āwhina nui tērā ki a mātou.

Kua roa ērā pukapuka e noho noa ana, nā reira

harikoa katoa mātou kua whai wā, kua whai

tangata ki te āta whakamārama te rauemi rā.

[Ngā kaiako e rua e whakawhitiwhiti kōrero ana.]

Nā reira, kei te whiriwhiri tonu me pēhea te whakariterite tērā āhuatanga,

tērā mahi, te taha tuhituhi o ngā tamariki.

Mō ērā atu āhuatanga o Te Reo Mātatini

– te taha whakaatu, te taha, te reo ērā momo,

kei ngā kaiako te tikanga.

Nā reira, ka noho tahi mātou katoa – ko ngā kaiako,

ki te āta aro atu me pēhea … me pēhea te

te taraiwa i tērā āhuatanga i roto, ki roto i te kura tuatahi.